Call Option, Çapa (Nominal Anchor), Çekirdek Enflasyon (Core Inflation)

Call Option: Opsiyon, sahibine, opsiyona konu olan kıymeti, kontratta yazan fiyattan, kontrat vadesinde
herhangi bir yükümlülük dogurmadan alma hakkı verir. Bu tür bir mali araçta, vadede, opsiyona konu
olan kıymetin fiyatı kontrat fiyatının altında gerçeklesirse opsiyon sahibi bu hakkını kullanmaz ve islemini
daha düsük olan piyasa fiyatından gerçeklestirebilir.
Çapa (Nominal Anchor): Ekonomik karar alma süreçlerinde referans olarak alınan büyüklükleri ifade
etmek için kullanılır. Örnegin kur çapası kavramı, Merkez Bankasının kur için belli öngörüleri sonrasında,
diger ekonomik birimlerin de bu öngörüye güven duyması ile birlikte, alınan ekonomik kararlarda kurun,
kurdaki artısın esas alınması ve fiyat, ücret artısı, yatırım gibi kararlarının kur politikası çerçevesinde
sekillenmesini ifade eder. Bu tür bir çapaya (politikaya) güvenin olmaması halinde, seçilen büyüklükler
bu özelliklerini kaybederler. Parasal büyüklükler, faiz oranları, enflasyon, büyüme oranları “çapa” olarak
kullanılan büyüklüklerdir. Özellikle son yıllarda, kur ve faiz oranı gibi büyüklüklerin çapa olarak
kullanımında ortaya çıkan güçlükler, enflasyonun bu amaçla kullanımını yaygınlastırmıstır.
Çekirdek Enflasyon (Core Inflation): Tüketici ve Toptan Esya Fiyat Endeksleri gibi genel kullanıma açık
mal ve hizmet sepetlerinden olusan enflasyon endekslerinin temel enflasyonist egilimleri tam olarak
yansıtmadıgı varsayımı ile, bazı mal grupları ile fiyat degismelerine yol açan bir takım unsurların
enflasyon endeksinden çıkarılması sonucu ulasılan bir enflasyon tanımıdır. Bu amaçla, dıssal etkilere
(enerji fiyatlarında artıs, mevsimsel kosullar, maliye politikası vs) daha açık olan ve geçici nitelikler
tasıyabilen, enerji, temel gıda maddeleri fiyatları ve dolaylı vergiler bu tür enflasyon hesaplamaları
içerisine katılmamaktadır. Amaç, fiyatlar genel seviyesindeki degisimi sürekli kılan unsurları tespit etmek
ve bunlara yönelik daha gerçekçi politika kararları alabilmektir. Özellikle, enflasyon hedeflemesine
yönelen ülkelerde bu türden alternatif endeks olusumları degisik formları ile kullanılmaktadır. Türkiye’de
Özel %malat Sanayi Fiyat Endeksi “çekirdek enflasyon” olarak adlandırılmaktadır.